Ik zag commotie over diverse artikelen over het leerlingenvervoer, waaronder dit artikel op de website Binnenlands Bestuur.
Volgens het artikel is er “onvrede en gedoe” onder belangenorganisaties van ouders over de boodschap van ‘expert’ Carolien Aalders die pleit voor minder prominent gebruik van het taxibusje en die meent dat veel kinderen prima met het openbaar vervoer zouden kunnen reizen.

Ook in dit interview stelt Aalders: ‘Gemeenten zijn NIET verantwoordelijk voor het vervoer naar school’. Het artikel bevat verder geen onderzoek of wederhoor of deze uitspraak wel klopt. De journalist spreekt over een interview, maar in het artikel staat (zonder quotes) het volgende:

“Ze zijn wettelijk alleen verplicht om voor ouders, die daar recht op hebben, de vervoerskosten te vergoeden, maar de wet gaat uit van zelfstandigheid en het busje is slechts een ‘laatste redmiddel’.

Ik ging kijken in de wet en las dat gemeenten (in bepaalde gevallen) wettelijk verantwoordelijk zijn voor bekostiging van vervoer naar het onderwijs, maar óók dat zij wettelijk voor een regeling moeten zorgen “die voorziet dat het vervoer kan plaatsvinden op een wijze die voor de leerling passend is”. Ook staat er beschreven dat de gemeente KAN bepalen (dus niet moet) dat leerlingen voor wie dat mogelijk is wordt beperkt tot de kosten voor het openbaar vervoer of “indien zulks in redelijkheid kan worden verlangd, een goedkopere wijze van vervoer”. 
Echter is de gemeente óók dan verantwoordelijk dat er uitvoering wordt gegeven dat de regeling PASSEND is bij de leerling. 

Het staat de gemeente dus vrij om deze regeling zélf in te richten en dit beperkt zich niet tot het alléén vergoeden van onkosten voor het OV.

Over ouders zegt de wet WPO het volgende:
De regeling houdt rekening met de van ouders redelijkerwijs te vergen inzet en voorziet erin dat het vervoer kan plaatsvinden op een wijze die voor de leerling passend is.

Belangenorganisaties zoals Ouders & Onderwijs en Balans komen betreft dit onderwerp per definitie op voor de ouders van kinderen van wie IN REDELIJKHEID niet kan worden verlangd zelfstandig met het OV te reizen. (Want ouders willen ook zélf graag dat hun kind, in alle redelijkheid, zelfstandig kan worden/zijn.)

Ze komen op voor ouders van wie in redelijkheid niet kan worden verlangd dat zij:

  • Hun baan opgeven om hun kind ver weg naar school te brengen (omdat er geen passende thuisnabije school is).
  • Zich in vieren delen omdat ze niet meerdere kinderen op verschillende scholen kunnen krijgen.
  • Ondragelijk belast worden in een al overbelast gezinssituatie door het gebrek aan ondersteuning en/of falen van het (onderwijs)systeem.
  • Merken dat de geboden ondersteuning het welzijn van het kind ernstig aantast.

In het artikel stelt Carolien Aalders:

Ouders zijn (en blijven) verantwoordelijk voor het vervoer.”

Deze uitspraak is in de context van de wet WPO en WEC hetzelfde als dat een arts tegen ouders met een ziek kind zou zeggen: “Hier heeft u een tientje, regelt u het maar zelf. U bent zélf verantwoordelijk voor de gezondheid van uw kind.

Kortom

Ik ben geen jurist, noch journalist, maar in mijn ogen is de interpretatie van de ‘expert’ dat gemeenten slechts verantwoordelijk zijn voor bekostiging zeer eenzijdig en gaat de stelling “Ouders zijn zelf verantwoordelijk voor hun kinderen” volledig voorbij aan het feit dat de overheid die ouders (wettelijk) dient te ondersteunen zodat het kind naar school kan. Daar hebben ze los van leerlingenvervoer dus ook nog andere taken uit te voeren (i.h.k.v. Passend Onderwijs).


P.s.

In mijn mening zou de discussie moeten gaan over het woord redelijkerwijs en dat de gemeente adequate ondersteuning biedt zodat ook kinderen met een beperking onderwijs kunnen blijven volgen. Redelijkerwijs houdt wat mij betreft ook in dat de vraag van belangenorganisaties dat een enkele reis met taxivervoer niet langer mag duren dan 45 minuten zeer terecht is en dat men rekening houdt met de volgende argumenten (gegenereerd door ChatGPT):

  • Voldoende Dekking van Kosten:

    Als de onkostenvergoeding niet alle werkelijke kosten dekt die ouders maken voor het vervoer, zoals brandstof, onderhoud van de auto, parkeerkosten, of kosten voor openbaar vervoer, kunnen ouders dit aankaarten.

  • Tijdsdruk en Logistieke Problemen

    Ouders kunnen aangeven dat de logistiek van het zelf brengen en halen niet haalbaar is, vooral als er meerdere kinderen zijn, of als het kind naar een school ver weg moet en er geen realistische mogelijkheid is om dit met werk of andere verantwoordelijkheden te combineren.

  • Specifieke Behoeften van het Kind

    Als het kind specifieke medische of gedragsbehoeften heeft die het noodzakelijk maken dat er tijdens het vervoer speciale voorzieningen of begeleiding is, kan dit een argument zijn. Niet alle ouders zijn in staat of gekwalificeerd om deze ondersteuning tijdens het vervoer te bieden.

  • Veiligheidszorgen

    Ouders kunnen bezwaren hebben tegen de veiligheid van het zelf regelen van vervoer, vooral als het gaat om lange afstanden, druk verkeer, of reizen in het donker.

  • Geen Toegang tot Geschikt Vervoer

    Sommige gezinnen hebben misschien geen toegang tot een auto of het openbaar vervoer is niet toereikend, waardoor zelf vervoer regelen onmogelijk is.

  • Sociaal-emotionele Impact

    Het zelf moeten vervoeren kan een extra stressfactor zijn voor het gezin en voor het kind, vooral als het kind moeite heeft met veranderingen in routine of lange reistijden.